Veranderen doen we met een reden. De kwaliteit of een kwaliteitsaspect moet beter, de doorlooptijd moet korter, het proces moet goedkoper. Op basis van een analyse van de huidige situatie en de kansen voor een nieuwe situatie kunnen we besluiten een verandering in te zetten. In mijn praktijk zie ik dit redelijk gestructureerd terug. Veel minder zie ik terug dat we maatregelen nemen om de benodigde veranderenergie te kunnen leveren. Veranderenegrie in de verschillende verschijningsvormen die de verandering vraagt (kennis, capaciteit, tijd, geld,..). Een veranderproject richt zich op het ontwerpen en implementeren van de werkwijze en nieuwe voorzieningen. Waar veel minder expliciet aandacht voor is, is de tijdelijke terugval in de kwaliteit van de dienstverlening. Dit is een gevolg  van het leren en optimaliseren van de nieuwe werkwijze. Om toch de gewenste kwaliteit te kunnen blijven realiseren zijn vaak aanvullende maatregelen nodig. Maatregelen die na verloop van tijd weer kunnen komen te vervallen.

Energie en kosten

Dit brengt dus ook een tijdelijke kostenverhoging met zich mee, boven op de feitelijke veranderkosten. Aanvullend blijkt in de praktijk vaak dat de voorzieningen die horen bij de oude werkwijze niet zomaar uitgefaseerd kunnen worden. Vanuit een behoefte aan historische informatie en archivering kan het bijvoorbeeld nodig zijn de oude voorziening operationeel te houden. Ook de aansluiting van de omgeving op de nieuwe werkwijze gaat in de praktijk vaak niet zo snel als gewenst. Hierdoor houden we de oude werkwijze nog een periode beschikbaar zodat we onze doelgroep kunnen blijven bedienen. Dit brengt vaak kosten met zich mee die (een deel van) de verwachte besparingen negatief beïnvloedden.

Belofte en werkelijkheid, het verschil vraagt om veranderenergie.

Voorkomen is beter dan herstellen

Dit alles is zeker geen pleidooi om niet te veranderen. Het is een pleidooi voor acceptatie van het gegeven dat de praktijk niet zo mooi is als de theorie voorspelt. Anticipeer op dit fenomeen en zorg dat de benodigde energie beschikbaar is om dit te overbruggen. Daarmee voorkomen we dat mensen en middelen overbelast raken voordat de verandering de beloofde verlichting waar kan maken.